Voedselbos Vlaardingen aanplant in kaart gebracht

Afgelopen seizoen hebben we in Voedselbos Vlaardingen de beplanting in kaart gebracht. In het voorjaar berichtten we al over de inmeetdagen die in februari en maart plaatsvonden. En daarna hebben we niet stilgezeten. Onze vrijwilliger Maarten heeft op basis van de plattegrond educatief materiaal gemaakt voor de voedselboslessen. En met dank aan de online tool die onze vrijwilliger Brian bouwde, hebben we een hele handige online plattegrond van het voedselbos. Deze plattegrond – met het beplantingsplan – is vanaf nu beschikbaar voor andere voedselbos initiatieven, via de pagina Informatie. 

Educatief materiaal

Voor de voedselbos-lessen voor basisschoolleerlingen beschikken we nu over een Voedselbos speurkaart, met aan de andere zijde seizoens-gerelateerde illustraties. De kinderen gaan met de speurkaart het voedselbos in, en voeren opdrachten uit die passen bij het seizoen. 

Voedselbosdocent Mirjam heeft in november het materiaal uitgeprobeerd in de voedselbosles: “De kinderen vonden het leuk om aan de hand van de plattegrond verschillende planten te zoeken. Ze hebben bijvoorbeeld de szechuanpeperboom gezocht en ervan geproefd. Dit was een hele ervaring. Ook hebben ze geleerd over de Mahonia. Bijvoorbeeld hoe het kan dat deze groen blijft in de winter. En dat deze plant nectar levert aan insecten die op een zonnige winterdag gaan vliegen.” 

Een plattegrond leren lezen bevordert het ruimtelijk inzicht en coördinatiegevoel bij kinderen. Ook krijgen ze meer inzicht in hun leefomgeving. De kinderen leren dat een voedselbos ontworpen is, en dat daarbij bewust gekozen is om de juiste plant op de juiste plek te plaatsen.

 

Voedselbos plattegrond 

De plattegrond met ingemeten beplanting dient meerdere doelen. Voor de werkzaamheden in Voedselbos Vlaardingen is het bijvoorbeeld handig om in een oogopslag terug te kunnen vinden waar alle appelbomen staan, zodat we die in de gaten kunnen houden in het oogstseizoen. Ook is het in de toekomst mogelijk om hier een oogstplanning aan te koppelen, om efficiënter te kunnen werken. 

Daarnaast delen we deze plattegrond met beplanting graag met andere voedselbos-initiatieven. De plattegrond kan bijvoorbeeld dienen als inspiratiebron. In het bijzonder in combinatie met een rondleiding aan Voedselbos Vlaardingen, waarbij andere initiatiefnemers kunnen zien hoe de ontwerpkeuzes in Vlaardingen hebben uitgepakt. 

Om deze plattegrond te maken hebben we alle bomen en struiken ingemeten met gehuurde gps-meters. Maar we planten soms nog nieuwe bomen en struiken (en ook kruidlaag) aan. Met de gps-functie op een smartphone is het mogelijk om ook nieuwe aanplant aan de kaart toe te voegen. Dit gaan we deze winter voor het eerst testen. 

De plattegrond is gemaakt met de online tool Protura, die onze vrijwilliger Brian heeft gebouwd. Met Protura kun je agroforestry projecten ontwerpen en beheren. De tool kan onder andere overzicht geven van het plantgoed, werktaken inplannen, oogst bijhouden en financieel overzicht geven. Meer informatie hierover kun je vinden via https://www.protura.nl/intro 

Financiering

Om dit project tot stand te brengen hebben we een donatie ontvangen van het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o.. Ook de donatie van Exclusiva heeft dit project mede mogelijk gemaakt. De vrijwilligersactiviteiten in Voedselbos Vlaardingen worden bovendien ondersteund door Gemeente Vlaardingen. Onze hartelijke dank voor deze bijdragen. 

Sloten schoonmaken in Voedselbos Vlaardingen voor meer zuurstof en waterleven

Wat een harde werkers hadden we zaterdag 4 november te gast in Voedselbos Vlaardingen! Iedereen had zin om lekker aan de slag te gaan in de natuur. 

De ochtend begon gelukkig droog, en bij vlagen zelfs zonnig. Maar ook toen het begon te regenen hield de groep de moed er goed in. We hadden uiteindelijk voldoende waadpakken voor alle deelnemers, dus iedereen kon zowel in als langs de sloot werken. 

We gingen van start in de boskeuken, met koffie en thee met een plak voedselboscake. Na de kennismaking en instructie hees iedereen zich in een waadpak, en konden we aan de slag. Takken uit de sloot trekken met een sloothaak. Met een spade riet en lisdodde wegsteken. En met harken over de bodem om verteerd blad eruit te trekken. En ondertussen gezellig kletsen en elkaar beter leren kennen. 

Bij deze klus begint het al snel flink te stinken, door al die verteerde bladeren. Maar dat wende snel genoeg. Gelukkig maar, want soms spatte de modder in je gezicht. 

Tijdens de koffiepauze begon het wat te regenen. Geen probleem: regenjas aan en door. We wilden graag meters maken, en een doorgang creëren in het riet. Om 12.45 uur was het tijd om het water uit te gaan, maar de groep wist niet van ophouden. Eerst moest die doorgang er zijn! 

Na afloop van de klus mochten we bij Jeroen en Mirjam opwarmen onder het genot van een kom voedselbossoep (aardpeer-kastanjesoep, met een vleugje uiensoepboom en szechuanpeper). Dat ging er wel in, en het was bovendien een gezellige en warme afsluiting van een leuke en zinvolle ochtend in Voedselbos Vlaardingen.

Voedzame voedselboscake, voor harde werkers

(met kastanjemeel, kweepeer, olijfwilgbes, vijg en walnoot)

Zes harde werkers in waadpak

De sloot is hier op een klein stukje helemaal dicht gegroeid met riet. 

Aan de ene kant hiervan werd flink gebaggerd en riet gestoken…

… terwijl aan de andere kant vooral de lisdodde het moest ontgelden. Geen zorgen: we hebben genoeg lisdoddeplanten laten staan, zodat we er volgend jaar weer van kunnen oogsten. 

Waarom zou je omlopen naar het andere groepje, als je ook dwars door het riet heen kan?

Bijna klaar! Nog even steken en we zijn er.

Om 12.45 uur was het tijd om het water uit te gaan, zodat we om 13.00 uur schoongespoeld konden aanschuiven voor soep. Maar de groep wist van geen ophouden. Nog even doorgaan, dan is het echt klaar, deze klus!

Tadaa! Zo ziet de sloot er nu uit vanaf de poort.

--

De vrijwilligersactiviteiten in Voedselbos Vlaardingen worden mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de gemeente Vlaardingen, en door een donatie van Exclusiva.  

Doe mee met de Natuurwerkdag in het voedselbos op 4 november

Op zaterdag 4 november doet Voedselbos Vlaardingen mee met de Natuurwerkdag. En jij kunt ook meedoen.

Wat ga je doen?

Voedselbos Vlaardingen is in zo’n 8 jaar tijd uitgegroeid tot een aangename plek om te verblijven. Niet alleen voor de mens, maar ook voor allerlei (andere) dieren, die hier nestelplek en voedsel vinden. Van boommarter tot grijze pad en van buizerd tot gehakkelde aurelia.

In Voedselbos Vlaardingen staan educatie en recreatie centraal. Er zijn lessen voor schoolkinderen uit de omgeving en elke vrijdag werken de vrijwilligers aan het onderhoud.

Op de natuurwerkdag maken we de sloten schoon, zodat er weer meer zuurstof in het water komt. Hierdoor wordt de sloot in het voedselbos weer een fijne leefomgeving voor allerlei diertjes. En dat is niet alleen belangrijk voor de biodiversiteit, maar ook voor de educatie. Schoolkinderen onderzoeken hier namelijk met schepnetjes en emmers wat er zoal leeft in de sloot.

Om de sloot schoon te maken gebruiken we harken, waarmee we takken en (half vergane) bladeren uit de sloot trekken. Om een deel van de waterplanten weg te steken gebruiken we spades. Er zijn drie waadpakken beschikbaar, voor wie graag in de sloot aan de slag wil, met hark of spade.

We beginnen de ochtend met koffie en thee met wat lekkers. Na de instructie gaan we samen aan de slag. Gereedschap en handschoenen zijn aanwezig, maar je mag ook je eigen spullen meenemen. Let dan wel op dat je die niet kwijtraakt. We werken in principe langs de sloot, maar trek voor de zekerheid regenlaarzen aan of stevige waterdichte schoenen, en eventueel regenkleding. Houd er rekening mee dat je vies kan worden.

Deze klus is een goede en gezellige work-out. We sluiten dan ook af met een voedzame voedselbossoep om weer op krachten te komen, met eventueel een zelf meegebrachte boterham erbij.

Resultaat

Afgelopen seizoen was er te weinig zuurstof in het water voor de kleine waterdiertjes. Dankzij jouw hulp worden de sloten weer leefbaar. Dat is belangrijk voor de natuur. En leuk voor de schoolkinderen, omdat zij dan weer onderzoek kunnen doen.

Meer informatie en aanmelden: kijk op de site van de Natuurwerkdag

Pruimentijd in Voedselbos Vlaardingen

Het oogstseizoen is in volle gang in Voedselbos Vlaardingen. Door de diversiteit van de beplanting in een voedselbos is het elk jaar weer afwachten waar we ditmaal veel van ‘krijgen’. Zo waren er vorig jaar volop appels – leuk om te plukken en verwerken, voor de kinderen die les kregen in het voedselbos – maar laat de appel het dit jaar behoorlijk afweten. 

Maar niet getreurd: gelukkig komen we nu om in de pruimen. We oogsten er al 4 weken van: uit de boom plukken of rapend van een van de oogstkleden die vrijwilliger Betty maakte van de vele vlaggen die we kregen (o.a. van Fonds Schiedam Vlaardingen). En ze zijn nog niet op. Hopelijk kunnen we komende vrijdag pruimen leveren aan Restaurant Rotonde en Brasserie De Eenling. En dan houden we nog wat over om te verwerken voor het oogstfeest. 

Afgelopen vrijdag waren naast pruimen ook de olijfwilgbessen rijp. Deze struiken hebben we vooral aangeplant omdat het stikstofbinders zijn. En er komen ook grappige besjes aan. Een beetje zuur, en de pit is naar verhouding groot, dus ze zijn vooral geschikt om te verwerken. Dat kan al heel simpel door een beetje toe te voegen aan je pannenkoekenbeslag; dan merk je niks meer van die pitjes. 

Het oogsten van de olijfwilg is altijd een gezellig klusje. Het is een snelle groeier, dus we knippen met de takkenschaar (aangeschaft met dank aan de Groene Motor) een paar takken vol bessen af, en zitten die gezamenlijk te rissen. Zo hebben we samen afgelopen vrijdag van 1 struik maar liefst 6 yoghurtemmers vol geoogst: 2,5 kilo. Met de vrijwilligers gaan we weer lekker experimenteren wat we er allemaal van kunnen maken.  

Met elkaar in onze 'zithoek' rissen we de besjes van de rijk dragende olijfwilg

De takken van de pruimenbomen hangen over van het gewicht van al die pruimen. Deze pruimen denken dat ze druiven zijn.

Olijfwilgbessen, wat zijn ze mooi!

When KITE meets Voedselbos Vlaardingen….

 Een verslag van een mooie vakantie-activiteit die in het voedselbos werd georganiseerd. Door één van onze vrijwilligers:

"In de natste week van de zomer gebeurde er iets magisch boven het Voedselbos. Groene energie dreef wolken uiteen en de spetters die we kregen waren in de vorm van bruisende enthousiaste kids.

KITE uitvindersland was op zoek naar een inspirerende plek en liet het oog vallen op de groene oase in de Zuidbuurt. Zo sloegen wij de handen ineen. Het gevolg: kleine uitvinders in de dop toverden een heus ecologisch bio-dynamisch limonade fabriekje als een paddenstoel uit de grond. Door kundige handjes werden buizensystemen aangelegd om met behulp van houtskool, kiezels en zand, vuil water te filteren en te zuiveren. Dit  gezuiverde water diende als basis van de limo. Uiteraard werd dit door de kleine ingenieurtjes zodanig in elkaar geknutseld dat het water niet ergens “bleef hangen”, water stroomt natuurlijk van hoog naar laag……

Maar water is maar water. Gelukkig was daar het bos met al haar geuren, kleuren en lekkere smaken. Stoer werd alles geproefd, zoet, bitter, wrang… van superfood als de wrange appelbes tot heerlijk zoete wijnbessen. Niet alleen het water was gezuiverd, ook in de kids bleven zuiver groene pareltjes over. Wat een passie, wat een samenwerking. Met elkaar, en met de papa’s en mama’s.

Volgens eigen kinderrecept werden de smaken aan het water toegevoegd en voor de veiligheid nog even gekookt. Wat over bleef was een heerlijk brouwsel waar we met oogjes dicht van proefden om zo met aandacht alle smaken te kunnen herkennen. Het kleine zuurtje kreeg nog een drupje eigen Vlaardingse honing en toen was de limo helemaal klaar om geserveerd te worden. In een beker met eigen ontworpen etiket!

Elfjes met wilgenkransen kwamen uit hun hutje en gluurden mee boven de gedekte tafel met culinaire kruidenboter en bramen taartjes met stukjes pruim. Geen kruimel bleef er over.

Ook de organisatoren gingen met vlinders in hun buik naar huis want deze jonge groene pareltjes zijn onze bouwstenen voor de toekomst…!"

Kruidenwandeling tijdens oogstfeest

Tijdens het oogstfeest op zondag 10 september is er van alles te beleven. In korte berichten zullen we jullie op de hoogte brengen van dit evenement en hopen jullie dan te zien.

 

Wil je meer leren over de eetbaarheid en geneeskracht van de verschillende kruiden in je eigen omgeving? Kom dan mee dwalen in en rond het voedselbos! We gaan vooral op zoek naar wilde planten die spontaan zijn opgekomen en die je ook in je eigen omgeving kunt vinden. Al wandelend komen we verschillende kruiden tegen waarbij Janneke van Ruijven (Herborist & Kruidenheks) je vertelt over de werking van het kruid en op welke manier je het allemaal kunt gebruiken. Er start een wandeling om 14.00 uur en een wandeling om 15.00 uur. Aanmelden is niet nodig.

Meer info over het oogstfeest?

Kijk hier.

Oogstfeest 10 september 2023

Achter de schermen wordt er al druk gewerkt aan het jaarlijks terugkomend oogstfeest.

Dit jaar op zondag 10 september van 13.00-17.00.

Via facebook en deze website houden we de mensen op de hoogte van wat er allemaal te beleven valt tijdens het oogstfeest.

Dit jaar hebben we budget gekregen uit de subsidie van Vlaardingen750 jaar stadsrechten. Speciaal voor deze gelegenheid organiseren wij een Midden Delfland wandeling.

Het landschap van Midden Delfland en in het bijzonder het terrein waarop het Voedselbos is aangelegd is gedurende een lange tijd ontstaan door natuurlijke processen als overstroming en veenvorming. Het leuke is dat dit proces nog steeds zichtbaar is in het terrein van het Voedselbos en de nabije omgeving. Huib Sneep is je gids. Hij is landschapsarchitect, boomexpert en heeft zich gedurende 30 jaar in het landschap van Midden Delfland verdiept. Ook is hij één van de vier initiatiefnemers van het Voedselbos Vlaardingen. U kunt zich opgeven voor deze Midden Delfland wandeling via het emailadres info@voedselbosvlaardingen.nl met de vermelding: Midden Delfland wandeling. De wandeling start om 13.00 vanaf het info bord aan de Zuidbuurt.

Onze activiteit

Het Oogstfeest bestaat uit een gezellige oogstmarkt aan de Van Boendaleweg. We laten zien dat er in Vlaardingen naast grotere bedrijven en industrie ook verschillende kleine lokale ondernemers zijn. Naast de eigen kraam van het Voedselbos zijn er kraampjes met streekproducten van lokale ondernemers en boerderijen uit de buurt; brocante, boeken van VELT, jams en chutneys, van alles met jute, gedroogde kruiden, streekwijn, groente en honing uit het voedselbos.

In het voedselbos zelf is ook van alles te beleven, voor jong en oud. Zoals rondleidingen: wandel mee met een vrijwilliger en kom meer te weten over Voedselbos Vlaardingen. Een wildplukwandeling voor volwassenen en voor kinderen is er een knutselactiviteit. En in het Voedselbos kunnen de bezoekers hapjes proeven in de boskeuken.  

Samen werken aan een gezonde stad

Vlaardingers maken kennis met lokale streekproducten op de oogstmarkt. De ondernemers uit de Zuidbuurt maar ook andere ondernemers uit vlaardingen e.o zijn aanwezig met producten die zij verkopen. vrijwilligers van het voedselbos (8-10 mensen) zijn wekelijks met het onderhoud bezig, ondersteunen op deze dag de boskeuken, rondleidingen, knutsel activiteit, info kraam voedselbos, etc. Een professionele wildplukker doet de wildpluk wandeling.

Een professionele voedselbos kok komt lekkere hapjes uit de boskeuken verkopen. Een historicus/archeoloog verteld over het polderlandschap rondom het Voedselbos.

Doel 

• Meer Vlaardingers kennis laten maken met  het begrip voedselbossen en inspireren hoe je de eigen omgeving kan inrichten.
• Meer Vlaardingers kennis laten maken met de Zuidbuurt en de ondernemers die daar zijn, een uniek stukje Vlaardingen!
• Mensen leren wilde kruiden kennen en herkennen, die al eeuwenoud zijn en gebruikt werden door hun geneeskrachtige werking.
• Mensen het voedselbos laten proeven en ervaren hoe gezond, leuk en duurzaam het is.

Wie gaan elkaar ontmoeten

Volwassenen en gezinnen uit Vlaardingen komen op bezoek en ontmoeten andere mensen die geïnteresseerd zijn in anders voedsel verbouwen, zij ontmoeten de vrijwilligers uit het voedselbos en wisselen kennis en ervaringen uit en leren nieuwe begrippen en smaken uit het voedselbos kennen.